Stadsvlucht onder jonge gezinnen neemt opnieuw toe

Jonge gezinnen blijven opnieuw minder lang in onze centrumsteden hangen. Zo neemt de stadsvlucht in Leuven en Mechelen sinds 2016 met gemiddeld 48 procent toe. In Gent verlieten vorig jaar zelfs 2.183 meer jongeren en hun kinderen de stad dan dat er bijkwamen, dat was op 10 jaar tijd nooit zo hoog. Het lijkt erop dat jonge gezinnen almaar meer plaats moeten maken voor kapitaalkrachtigere senioren. De reden? 65+’ers kunnen de hoge woningprijzen in het centrum wel aan. Millennials vluchtten bijgevolg naar de stadsrand die op haar beurt in sneltempo verstedelijkt.

Na enkele jaren van lichte vertraging schakelt de stadsvlucht bij jonge gezinnen in Vlaanderen opnieuw een versnelling hoger. In acht van de dertien centrumsteden neemt de stadsvlucht naar de rand ferm toe. Antwerpen is traditioneel de stad waar de exodus van jonge gezinnen het hoogste ligt: het aantal in 2018 is dan ook het op een na hoogste: 8.183 millennials ruilden de grootstad toen in voor een gemeente in de rand terwijl er maar 4.780 bijkwamen, een verschil van 3.403. Ter vergelijking: in 2015 waren dat er nog maar 2.629. Dat blijkt uit de meest recente cijfers van Statbel die vastgoedontwikkelaar Immpact kon inkijken en analyseren. 

“Jonge koppels willen graag in de stad wonen, onder andere omwille van de bereikbaarheid, cultuur, hun sociaal leven, enz. Maar de vastgoedprijzen maken het dikwijls onbetaalbaar. Als er niets verandert zal de stadsvlucht van de jonge gezinnen alleen maar stijgen in de toekomst. Die uittocht van jonge gezinnen kan enkel stoppen als er nieuw betaalbaar vastgoed komt en er voldoende gevarieerd aanbod is.”

Philippe Janssens, CEO Immpact

Opvallend: de meeste jonge gezinnen kiezen nog meer dan enkele jaren geleden om te vertrekken uit centrumsteden als Gent, Leuven, Mechelen, Roeselare, Kortrijk, Turnhout, Oostende en Antwerpen. Waar de cijfers in 2014 nog een lichte afname van de stadsvlucht vertoonden, is dat sinds 2017 dus opnieuw anders. Vooral Gent springt eruit: daar lag het aantal jonge gezinnen die de stad ontvluchten nooit zo hoog in de laatste tien jaar. Ook Leuven valt op. Daar vertrokken maar liefst 1.097 personen meer dan dat er in 2018 bijkwamen. Ter vergelijking: in 2016 lag dat aantal nog maar op 766.

Aalst is de beste van de klas

Niet in alle centrumsteden neemt de stadsvlucht toe. In Hasselt en Genk vertrokken er in 2014 nog respectievelijk 226 en 133 personen. Vandaag zijn dat er nog maar 24 en 53. Ook Brugge doet het vrij goed. De beste leerling van de klas is zonder twijfel Aalst. In plaats van vertrekkende gezinnen, komen er in de Oost-Vlaamse centrumstad almaar meer jonge gezinnen bij: sinds 2015 hebben zich hier maar liefst 587 meer jonge mensen en hun kinderen gesetteld dan dat er vertrokken. Ook die andere Oost-Vlaamse centrumstad, Sint-Niklaas, wint aan populariteit bij de millennials. 

“De hoge woningprijzen zijn de belangrijkste oorzaak van stadsvlucht: jonge gezinnen verhuizen naar de stadsrand omdat het daar goedkoper is of omdat ze daar gemakkelijker een huis met een tuin vinden voor de kinderen. Opvallend is dat de meeste jonge mensen niet ver uit de stad trekken, maar er meestal vlak naast gaan wonen. Daardoor zien we dat de stadsranden aan het verstedelijken zijn. Dat kan op termijn wel gevaarlijk worden als ook daar de vastgoedprijzen gaan stijgen.”

Philippe Janssens, CEO Immpact

Instroom 65+’ers

Tegelijk met de stadsvlucht van de jonge gezinnen lijkt het erop dat almaar meer 65+’ers langer blijven wonen in de centrumsteden. Vooral in Mechelen en Gent is dit het geval. Zo bleven er in Gent vorig jaar zo’n 17 procent meer senioren in de stad wonen als in 2017. Oostende is dan weer de place to be voor senioren. Daar komen elk jaar tientallen 65+’ers bij die willen genieten van hun oude dag aan de kust. Ook het grotere aanbod van serviceflats en assistentiewoningen in de steden speelt hier volgens experten een rol in.

Oplossing?

Veel projectontwikkelaars proberen die trend te kantelen met betaalbare projecten in de stad, al gebeurt het nog veel te weinig. Een goed voorbeeld van een nieuwbouwproject dat de jonge gezinnen in de stad wil houden, is project Doktoren - een nieuwbouwproject van 154 woningen aan het Antwerpse Eilandje, vlak aan Park Spoor Noord. Met prijzen rond de 200.000 euro mikken de flats in de Doktoren in de eerste plaats op jonge gezinnen en starters. Appartementen met 1 slaapkamer zijn te koop vanaf 169.000 euro en wooneenheden met 2 slaapkamers vanaf 209.000 euro. Begin 2019 zijn de werken bovengronds gestart en eind 2020 trekken de eerste bewoners erin.

“Als je betaalbaar wil bouwen in de stad, moet je kijken naar de B-locaties van vandaag die de A-locaties van morgen kunnen worden. Denk maar aan Park-Spoor Noord in Antwerpen of de Oude Dokken in Gent. Door op zoek te gaan naar die specifieke gronden, in de hoogte te bouwen en te werken met grote volumes, kunnen we de prijzen drukken. De Doktoren is een schoolvoorbeeld van waar we met stadsontwikkeling in ons land naartoe moeten.”

Philippe Janssens, CEO Immpact

Tabel: stadsvlucht bij jonge gezinnen in de centrumsteden 

_{(de cijfers tonen het verschil tussen het aantal jonge gezinnen die de stad verlieten én het aantal die er dat jaar bijkwamen. Vb. In 2018 verlieten in Roeselare 143 jonge gezinnen méér de stad dan dat er bijkwamen.)}

_{* jonge gezinnen = personen tussen 28 en 39 jaar én hun kinderen tussen 0 en 9 jaar}